Κύτταρα του δέρματος «γεννούν» παλλόμενο καρδιακό ιστό

Φθορίζουσα εικόνα ανθρώπινου καρδιακού κυττάρου το οποίο προέκυψε μετά από μετατροπή κυττάρου iPS Credit:REUTERS/Lior Gepstein/Handout

Επιστήμονες από το Ισραήλ κατάφεραν για πρώτη φορά να μετατρέψουν κύτταρα του δέρματος δύο ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια σε πλήρως υγιή και παλλόμενα κύτταρα του καρδιακού μυός. Το νέο επίτευγμα που δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό«European Heart Journal» εκτιμάται ότι μπορεί να οδηγήσει κάποια ημέρα σε θεραπεία των καρδιοπαθών με χρήση των ίδιων των κυττάρων τους.

Ηλικιωμένα μα τόσο νέα κύτταρα

«Δείξαμε ότι είναι δυνατό να ληφθούν κύτταρα από μεγαλύτερους σε ηλικία ασθενείς με προχωρημένη καρδιακή ανεπάρκεια και να μετατραπούν στο εργαστήριο σε παλλόμενα καρδιακά κύτταρα τα οποία ήταν νεαρά και υγιή – η κατάσταση των κυττάρων που προέκυψαν ήταν αντίστοιχη με εκείνη στην οποία βρίσκονταν όταν αυτοί οι ασθενείς γεννήθηκαν!» ανέφερε ο επικεφαλής της μελέτης δρ Λίορ Γκεπστάιν από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας Technion-Israel. Σύμφωνα με τον δρα  Γκεπστάιν κλινικές δοκιμές της πρωτοποριακής τεχνικής θα μπορούσαν να ξεκινήσουν μέσα σε 10 έτη.

Η ερευνητική ομάδα έλαβε κύτταρα του δέρματος από δύο άνδρες – ηλικίας 51 και 61 ετών- με καρδιακή ανεπάρκεια και τα μετέτρεψε σε κύτταρα iPS (κύτταρα δηλαδή με τις ιδιότητες των εμβρυϊκών βλαστικών) εισάγοντας τρία γονίδια καθώς και ένα μικρό μόριο που ονομάζεται βαλπροϊκό οξύ στον κυτταρικό πυρήνα. Στη συνέχεια τα κύτταρα iPS διαφοροποιήθηκαν σε κύτταρα του καρδιακού μυός, εξίσου αποτελεσματικά με άλλα iPS τα οποία αναπτύχθηκαν από υγιείς, νεαρούς εθελοντές που χρησιμοποιήθηκαν ως ομάδαελέγχου στο πλαίσιο της μελέτης.

«Γέννηση» καρδιακού ιστού

Τα κύτταρα του καρδιακού μυός «γέννησαν» στο εργαστήριο ιστό του καρδιακού μυός ο οποίος αναπτύχθηκε στο εργαστήριο μαζί με άλλον, υπάρχοντα καρδιακό ιστό. Μέσα σε 24 ως 48 ώρες οι δύο τύποι ιστού άρχισαν να πάλλονται μαζί.

Στο τελευταίο στάδιο της μελέτης ο νέος ιστός μεταμοσχεύθηκε στην καρδιά υγιών αρουραίων και όπως είδαν οι ερευνητές άρχισε να αναπτύσσει δεσμούς με τα κύτταρα της καρδιάς των ζώων.

O επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας δρ Λίορ Γκεπστάιν

«Ελπίζουμε ότι τα κύτταρα του καρδιακού μυός που προκύπτουν από τα κύτταρα iPS δεν θα απορρίπτονται μετά τη μεταμόσχευσή τους από τον οργανισμό αφού θα προέρχονται από τους ίδιους τους ασθενείς» σημείωσε ο δρ Γκεπστάιν και προσέθεσε ότι αυτού του είδους τα πειράματα βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη από την ομάδα.

Θεραπεία σε πολλά χρόνια

Σχολιάζοντας τα νέα ευρήματα ειδικοί του πεδίου των βλαστικών κυττάρων αλλά και  της καρδιολογίας μίλησαν για σημαντική εξέλιξη η οποία όμως χρειάζεται περαιτέρω έρευνα προτού μετατραπεί σε μια αποτελεσματική θεραπεία για τον άνθρωπο. «Αν αυτή η τεχνική ‘μεταφραστεί’ σε θεραπεία για τον άνθρωπο, θα χρειαστούν περί τα 15 χρόνια προτού φθάσει σε επίπεδο κλινικής εφαρμογής» σχολίασε χαρακτηριστικά ο Τζον Μάρτιν, καθηγητής Καρδιαγγειακής Ιατρικής στο University College του Λονδίνου.

Από την πλευρά του ο Νίκολας Μιλς, καρδιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου υπογράμμισε ότι η μέθοδος πρέπει να τελειοποιηθεί προτού εφαρμοστεί σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια. Σε κάθε περίπτωση συμπλήρωσε ότι «τα νέα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά και μας φέρνουν ένα βήμα πιο κοντά στο να βρεθεί ένας αποτελεσματικός τρόπος ‘επιδιόρθωσης’ της ανθρώπινης καρδιάς».