Στρεπτόκοκκος ομάδας Β (GBS) και εγκυμοσύνη

Τι είναι ο β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος ομάδας Β (GBS);

Ο β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος ομάδας Β είναι ένας τύπος μικροβίου που βρίσκεται στο γαστρεντερικό, το ουροποιητικό και τα γεννητικά όργανα ανδρών και γυναικών και συνήθως δεν προκαλεί καμιά σοβαρή ενόχληση. Η μόλυνση όμως του νεογνού κατά τον τοκετό μπορεί να προκαλέσει σοβαρή λοίμωξη. 

Δεν πρόκειται για σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα.

Τι σημαίνει η παρουσια του στρεπτόκοκκου της ομάδας Β;

Κάποιος που έχει το μικρόβιο και δεν εμφανίζει συμπτώματα ονομάζεται φορέας ή αποικισμένος με το μικρόβιο. Ο αριθμός των βακτηρίων που έχει ένα άτομο μπορεί να αλλάζει στη διάρκεια του χρόνου. Μπορεί ακόμη να φτάσει και σε επίπεδα που να μην είναι ανιχνεύσιμό. Περίπου το 1/3 των εγκύων είναι αποικισμένες στον κόλπο και το ορθό με στρεπτόκοκκου ομάδας Β.

Ποια είναι η σημασία της παρουσίας στρεπτόκοκκου ομάδας Β σε μια έγκυο;

Οι περισσότερες έγκυες με στρεπτόκοκκο ομάδας Β δε θα έχουν συμπτώματα ή επιπτώσεις. Σε ένα μικρό αριθμό γυναικών ο στρεπτόκοκκος ομάδας Β μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή στη μήτρα ή το ουροποιητικό. 

Οι έγκυες που έχουν στρεπτόκοκκο ομάδας Β μπορεί να μολύνουν το νεογνό, αν δε λάβουν θεραπεία κατά τη διάρκεια του τοκετού.

Στις περιπτώσεις που η μητέρα δε θα λάβει θεραπεία κατά τη διάρκεια του τοκετού, θα συμβεί αποικισμός των μισών περίπου νεογνών από στρεπτόκοκκο ομάδας Β. Από τα νεογνά αυτά που θα αποικιστούν από στρεπτόκοκκο, θα εκδηλώσει λοίμωξη, περίπου το 2%.

Τι είδη λοιμώξεων από στρεπτοκοκκο ομάδας Β υπάρχουν στα νεογνά;

Υπάρχουν 2 τύποι λοίμωξης στα νεογνά: οι πρώιμες και οι όψιμες λοιμώξεις. Και οι δυο μπορεί να είναι σοβαρές για το νεογνό.

Τι είναι οι πρώιμες λοιμώξεις από στρεπτόκοκκό ομάδας Β στα νεογνά;

Οι πρώιμες λοιμώξεις συμβαίνουν στην πρώτη εβδομάδα ζωής του νεογνού, συχνότερα στις πρώτες 24-48 ώρες μετά τον τοκετό. Η μόλυνση του νεογνού μπορεί να συμβεί κατά τη δίοδο του νεογνού κατά τη διάρκεια του τοκετού, από τον κόλπο της μητέρας, η οποία είναι φορέας στρεπτόκοκκου ομάδας Β. Μόνο λίγα από τα μωρά που θα εκτεθούν σε στρεπτόκοκκο ομάδας Β, θα αναπτύξουν τελικά λοίμωξη. Διάφοροι παράγοντες όπως η προωρότητα μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο του νεογνού να αναπτύξει λοίμωξη. Τα πιο συχνά προβλήματα που προκαλούνται από πρώιμες λοιμώξεις από στρεπτόκοκκο ομάδας Β, είναι πνευμονία, σηψαιμία και μηνιγγίτιδα.

Τι είναι οι όψιμες λοιμώξεις από στρεπτόκοκκό ομάδας Β στα νεογνά;

Αυτές συμβαίνουν μετά την 6η ημέρα της ζωής του νεογνού. Η μόλυνση μπορεί να γίνει από τη μητέρα στη διάρκεια του τοκετού, αλλά μπορεί να προκληθεί και από επαφή με άλλα πρόσωπα, που είναι φορείς.

Μπορεί να οδηγήσει σε ανάπτυξη μηνιγγίτιδας, αλλά και άλλων καταστάσεων, όπως πνευμονία.

Μπορούν να προληφθούν αυτές οι λοιμώξεις στα νεογνά;

Ο έλεγχος της μητέρας για στρεπτόκοκκο ομάδας Β και η θεραπεία της κατά τη διάρκεια του τοκετού, μπορούν να προλάβουν της πρώιμης έναρξης λοιμώξης. 

Όμως δεν επηρεάζουν την ανάπτυξη όψιμων λοιμώξεων. Είναι σημαντικό για τους γονείς να μπορούν να αναγνωρίζουν σημεία εκδήλωσης όψιμης λοίμωξης από στρεπτόκοκκο ομάδας Β, στο νεογνό τους.

• Νωθρότητα, υπνηλία, λήθαργος

• Ευερεθιστότητα

• Ανεπαρκής σίτιση ή άρνηση σίτισης

• Εμετοί

• Υψηλός πυρετός

Αν το παιδί παρουσιάζει οποιοδήποτε από αυτά τα σημεία ή συμπτώματα, θα πρέπει να επικοινωνήσετε άμεσα με τον παιδίατρο σας.

Πότε γίνετε ο έλεγχος για στρεπτόκοκκό ομάδας Β στις εγκύους;

Ο έλεγχος γίνετε προς το τέλος της εγκυμοσύνης, μεταξύ 35 & 37 εβδομάδων. Γίνετε λήψη καλλιέργειας και το δείγμα στέλνεται σε μικροβιολογικό εργαστήριο. Η εξέταση είναι γρήγορη και ανώδυνη.

Τι γίνετε αν το αποτέλεσμα είναι θετικό;

Αν το αποτέλεσμα δείχνει την παρουσία στρεπτόκοκκου ομάδας Β, θα χορηγηθεί αντιβίωση κατά τη διάρκεια του τοκετού, για να αποτραπεί η μόλυνση του νεογνού, κατά τη δίοδο του από τον κόλπο της μητέρας. Η χορήγηση αντιβιοτικών είναι αποτελεσματική μόνο αν γίνει κατά τη διάρκεια του τοκετού. Αν χορηγηθεί νωρίτερα στη διάρκεια της κύησης, τα βακτήρια μπορεί να ξαναναπτυχθούν και να είναι παρών κατά τη διάρκεια του τοκετού. Η πενικιλλίνη και τα παράγωγα της είναι τα πιο συχνά αντιβιοτικά που δίνονται για την πρόληψη της μόλυνσης του νεογνού.

Τι γίνετε στην περίπτωση που υπάρχει αλλεργία στην πενικιλλίνη;

Αν υπάρχει γνωστή αλλεργία στην πενικιλλίνη,, θα πρέπει να ενημερώνεται ο ιατρός πριν από τη λήψη της καλλιέργειας. Γυναίκες με ήπιες αλλεργικές αντιδράσεις στην πενικιλλίνη μπορούν να λάβουν κεφαλοσπορίνες. Σε γυναίκες με ιστορικό σοβαρών αντιδράσεων στην πενικιλλίνη, όπως κνίδωση ή αναφυλακτικό σοκ, μπορεί να γίνει δοκιμασία ευαισθησίας του μικροβίου στα αντιβιοτικά, ώστε να επιλεγεί το κατάλληλο αντιβιοτικό.

Τι γίνετε στην περίπτωση που είχα ήδη ένα νεογνό με λοίμωξη από στρεπτόκοκκο ομάδας Β;

Αν υπάρχει ιστορικό προηγούμενης μόλυνσης νεογνού ή είχε διαπιστωθεί η παρουσία στρεπτόκοκκου ομάδας Β στα ούρα κατά τη διάρκεια της κύησης, η έγκυος θεωρείται ως φορέας στρεπτόκοκκου ομάδας Β (δε χρειάζεται να υποβληθεί σε καλλιέργεια). Συνεπώς θα πρέπει να χορηγηθεί θεραπεία κατά τη διάρκεια του τοκετού, για την πρόληψη της μόλυνσης του νεογνού.

Τι γίνεται στην περίπτωση που πρόκειται να υποβληθώ σε προγαμματισμένη καισαρική τομή;

Αν πρόκειται να γίνει προγραμματισμένη καισαρική τομή, δεν χρειάζεται να χορηγηθεί θεραπεία, εφόσον δεν έχει ξεκινήσει τοκετός ή δεν έχει γίνει ρήξη των εμβρυικών υμένων (δεν έχουν σπάσει τα νερά).

obstetric.gr

 ΑΛΜΑΛΟΓΛΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ