Τηλεόραση και νήπια

Ένας διακεκριμένος ειδικός της παιδιατρικής, ο καθηγητής Δημήτρης Α. Χρηστάκης, προειδοποιεί τους γονείς να περιορίσουν τον αριθμό του χρόνου που παρακολουθούν τα παιδιά τηλεόραση πριν από την ηλικία των 2 ετών, μετά από μια εκτενή ανασκόπηση που έδειξε ότι μπορεί να προκαλέσει περισσότερες βλάβες παρά ωφέλειες στην ανάπτυξή τους.

Ο Καθηγητής Δημήτρης Α. Χρηστάκης, από το Ερευνητικό Ινστιτούτο Παίδων του Seattle και το Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον, στις ΗΠΑ, έχει επίσης εκφράσει σημαντικές ανησυχίες για τα DVD που απευθύνονται σε παιδιά και οι δημιουργοί τους διατείνονται ότι είναι ωφέλιμα, παρά την έλλειψη επιστημονικών στοιχείων. 

Τονίζει επίσης ότι η Γαλλία έχει ήδη λάβει το ζήτημα στα σοβαρά, σε τέτοιο βαθμό, που το καλοκαίρι του 2008, η κυβέρνηση υιοθέτησε αυστηρούς νέους κανόνες για να προστατεύσει την υγεία και την ανάπτυξη των παιδιών κάτω των 3 ετών από τις παρενέργειες που προκαλεί η τηλεόραση. 

Η λεπτομερής ανασκόπηση του Καθηγητή Χρηστάκη περιλάμβανε 78 μελέτες που δημοσιεύτηκαν τα τελευταία 25 έτη και επαναλαμβάνει τα ευρήματα πολυάριθμων μελετών που ο ίδιος διενέργησε με συνεργάτες του στο συγκεκριμένο εξειδικευμένο πεδίο. 

Επισημαίνει ότι εννέα στα δέκα παιδιά κάτω των δύο ετών παρακολουθούν τηλεόραση τακτικά, παρά τις προειδοποιήσεις, ενώ κάποια περνούν περίπου των 40% των ωρών που είναι ξύπνια μπροστά από την τηλεόραση. 

Καμία μελέτη έως τώρα δεν έχει καταδείξει οφέλη που να συσχετίζονται με την παρακολούθηση τηλεόραση από παιδιά μικρής ηλικίας. Η ανασκόπησή του εξέτασε την επίδραση της τηλεόρασης στη γλώσσα, τις γνωσιακές δεξιότητες και την ικανότητα εστίασης της προσοχής των παιδιών, καθώς και τομείς για μελλοντικές έρευνες.

Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής αποθαρρύνει την παρακολούθηση τηλεόρασης κατά τα δύο πρώτα έτη ζωής του παιδιού, αλλά μόνο το 6% των γονέων γνωρίζει τη σύσταση αυτή παρά την ολοένα αυξανόμενη δημοσιότητα που λαμβάνει. 

Μια μελέτη 1300 παιδιών που διενεργήθηκε από το συγγραφέα και τους συνεργάτες του το 2004 βρήκε ένα μέτριο συσχετισμό μεταξύ της παρακολούθησης τηλεόρασης πριν την ηλικία των 3 ετών και των προβλημάτων εστίασης της προσοχής κατά την ηλικία των επτά ετών, αφού απέκλεισε ένα ευρύ φάσμα άλλων παραγόντων. 

Σε μια άλλη μελέτη, ο συγγραφέας και οι συνεργάτες του εξέτασαν την επίδραση της τηλεόρασης στη γνωσιακή ανάπτυξη του παιδιού κατά τη σχολική ηλικία. Διαπίστωσαν ότι τα παιδιά που είχαν παρακολουθήσει πολλή τηλεόραση κατά τα πρώτα έτη της ζωής τους δεν είχαν πολύ καλή απόδοση όταν υποβάλλονταν σε εξετάσεις για τον έλεγχο της μνήμης τους και της ικανότητάς τους στην ανάγνωση. 

Ο καθηγητής Χρηστάκης καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η εκτόξευση του ποσοστού παρακολούθησης τηλεόρασης από μικρά παιδιά και οι πιθανοί κίνδυνοι που συσχετίζονται με αυτή δημιουργούν αρκετά σημαντικά ζητήματα ανάγκης μεταβολής των πολιτικών δημόσιας υγείας.

Πηγή: Περιοδικό Acta Paediatrica